Kanada'da Üniversite ve Master
Zira hem defalarca dünyanın en yaşanabilir ülkesi seçilen hem de son 10 yılda “dünyada yaşamaya en uygun şehirler” başlığı ile yapılan birçok sıralamada üst sırada yer alan şehirlere ev sahipliği yapan Kanada, yaşamın kalitesi yanında dünyada eğitim kalitesinin de en yüksek olduğu ülkelerden biri olarak kabul edilmektedir.
Fiyat ve eğitim kalitesi dengesi açısından değerlendirildiğinde, özellikle ABD ve İngiltere’ye kıyasla daha uygun olması sebebi ile de oldukça mantıklı bir alternatif olarak ortaya çıkan Kanada’da üniversite eğitimi fikrinin cazibesine kapılan öğrenciler arasında, birçok da Türk öğrenci bulunmaktadır. Ülkede, hem ortaöğrenim hem de yükseköğrenimin kalitesini devlet tarafından kontrol edilmektedir. Öyle ki; Kanada'daki her eyalette, o eyaletteki üniversiteleri denetleyen, sınav standartları ve akademik kadroların yeterliliği gibi kriterleri inceleyen kurumlar bulunmaktadır.
Tüm bu sıkı denetim sonuç vermekte, ülkedeki üniversiteler, tesisler, bilimsel araştırma ve akademik saygınlık yanında eğitim kalitesi açısından da dünyanın lider üniversitelerinin arasında yer almaktadır.*
Kanada’da lisans eğitimi 4 senedir. Eğitim yılı ise Eylül ayında başlatıp Nisan ayı sonunda bitmekte ve iki dönemden oluşmaktadır. Başvuru tarihleri, okullar arasında farklılık göstermekle birlikte, Ocak dönemi için, geçmiş yılın Eylül ayı, Eylül dönemi için ise Mart-Nisan ayları, son başvuru tarihi olarak belirtilmektedir.
Gene bazı üniversitelerde yazın da ders alınabilmektedir. Gerek yazın da ders alınabilmesine, gerekse öğrencinin kışın normalden fazla ders seçebilmesine olanak sağlayan bu esnek öğretim yapısı sayesinde, öğrencilerin lisans eğitimlerini normalden daha kısa sürede tamamlayabilmeleri mümkündür.
Kanada’da üniversitelerin ve kolejlerin, uluslararası öğrencilerden istediği belgeler ve kabul kriterleri ile başvuru prosedürü okuldan okula farklılık göstermektedir. Kanada'daki 10 eyaletin çoğunda başvurular direkt olarak okullara yapılırken Ontario gibi bazı eyaletlerde ise yüksek öğrenim için başvuruları kabul eden merkezlere yapılmaktadır. Başvuru koşulları ve prosedüründeki bu farklılıkların doğru analizinin başvuruların kabulü için hayati önem taşıdığı unutulmamalıdır. Dolayısıyla; başvuru koşulları hakkında detaylı bilgi için size en yakın UED üyesi eğitim danışmanlık firması ile temasa geçmenizi tavsiye etmekle beraber, Kanada'da üniversite eğitimi almak için gerekli başvuru belgeleri ve koşullar genel olarak şöyle belirtebiliriz:
Yabancı Dil Yeterlilik Testleri:
Kanada’da eğitim dili İngilizce olan bir program, katılacak öğrencilerden İngilizce yeterliliklerini TOEFL veya IELTS sınavları ile ispat etmeleri ister. Nadiren bazı üniversiteler, sadece Kanada için geçerli ulusal sınavlar olan CAEL (Canadian Academic English Language Assessment) veya CanTest sınav sonuçlarını da kabul etmektedir.
Fransızca eğitim veren üniversiteler ise öğrencilerin Fransızca seviyesini test edebilmek için, kendi özel uygulamasını hayata geçirir. Bu da çoğu zaman üniversitenin kendisinin yaptığı bir Fransızca seviye tespit sınavı anlamına gelmektedir. Gerek İngilizce gerek Fransızca eğitim olsun, öğrencilerden istenilen puanlar, okullar arasında farklılık göstermektedir.
Dil yeterliliği, Kanada’daki herhangi bir üniversiteye veya koleje kabul için yerine getirilmesi gereken bir şart olmakla beraber, birçok üniversite, öğrencilere şartlı kabul olanağı da sunmaktadır. Buna göre, akademik gerekliliği sağlayan ancak yabancı dil eksikliği olan öğrencilere, üniversite ve kolejler, kendi bünyelerinde veya anlaşmalı dil okullarında İngilizce hazırlık eğitimi vermektedir. Hazırlık eğitimi sonucunda gerekli yabancı dil düzeyine erişen öğrenciler lisans programına geçiş yapmaktadır.
Not ortalaması ve Not Döküm Belgesi:
Başvuracağınız üniversitenin, sizin akademik geçmişinizi ve yeterliliğinizi ölçmek için kullandığı en önemli kriter, not ortalamasıdır. Kanada’daki üniversiteler, genel olarak 100 üzerinden 70 ve yukarısı gibi yüksek bir ortalama isterken, kolejlerde verilen lisans programları için giriş kriteri daha düşüktür. Tüm üniversite ve kolejlerin, not dökümünüzü görmek isteyeceğini de hatırlatmak isteriz. Üniversite ve kolejlere göndereceğiniz not çizelgelerinin, Fransızca veya İngilizce olması gerekmektedir. Not çizelgenizi, eğitim kurumunuz tarafından kapalı zarfa konarak ve arkası mühürlü biçiminde göndermelisiniz.
Referans Mektupları:
Adayların akademik ya da çalışma ve sosyal hayatlarındaki başarılarını sunabilecekleri referans mektupları, eğitmenler ve işverenlerden temin edilebilir. Referans mektupları, yazan kişi tarafından kapalı zarfta size teslim edilmeli ve açılmadan Kanada’daki eğitim kurumuna iletilmelidir.
Niyet Mektubu:
Genel olarak öğrencinin niye belirli bir eğitim kurumunu ve bölümü seçtiği hakkında bilgi veren niyet mektubu, asla başvuru prosedürünün gereği, verilmesi gereken ve önem arz etmeyen bir belge olarak düşünülmemelidir. Aksine bu belge, okul yetkililerinin öğrenci hakkında verecekleri karar açısından çok önemlidir.
Kanada üniversiteleri ve kolejleri, Türk öğrencilerin YGS sınavına girmeleri şartını aramamaktadır. Bunun yanında birçok üniversite için mezun olunan lise ve mezuniyet notu önemli bir kriter olmaktadır. Öğrenci eğitim almak istediği bölümün zorunlu tuttuğu temel dersleri aldığı takdirde o bölüme başvuru yapabilir (Mühendislik için fizik, kimya ve matematik gibi ya da İşletme için Matematik ve Türk Dili & Edebiyatı gibi).
Denklik
Kanada’daki üniversitelerin çoğunun, Türkiye’de denkliği olmakla beraber, özellikle kolejlerdeki lisans programlarının denkliğini, YÖK’ün denklik birimi ile temasa geçilerek kontrol edilmesi, öğrencinin yararına olacaktır.
Kanada'daki Bir Kolejden veya Türkiye'deki bir Üniversiteden Transfer Olma
Öğrencilerin, lisans eğitimlerinin tamamını Kanada'da tamamlamaları mümkün olduğu gibi, lisans eğitimlerine Türkiye'de başlayıp Kanada'da sonlandırma ve bir Kanada üniversitesinin diploması ile mezun olma imkanı da bulunmaktadır. Bu durumda yukarıda değinilen koşullar yanında, üniversiteler arası denklik ve müfredat konuları önem kazanacaktır.
Gene benzer şekilde öğrencilerimiz, Kanada'daki iki senelik bir kolejde ilk iki senelik eğitimlerini tamamladıktan sonra, 4 senelik bir üniversiteye de transfer olabilirler. Bu sayede eğitim maliyetlerini daha da aşağı çekmek mümkündür zira bu kolejler üniversitelere göre çok daha uygundur.
Kanada'da Üniversite Eğitimi Alırken Çalışma Olanağı
Kanada'da lisans eğitimi alan öğrenciler akademik sezon sürerken kampüs içinde haftada 20 saat, tatillerde ise haftada 40 saat çalışma iznine sahip olurlar. Ancak bu bu çerçevede bulunan işlerden kazanılan paranın öğrencinin ancak cep harçlığını karşılayabileceği unutulmamalıdır. Kanada aynı zamanda yüksek lisans için de dünyada en çok tercih edilen ülkelerden biridir. Bu ülkede 1 ya da 2 yıl süren master programları mevcuttur. Kanada’nın gerek lisans gerekse yüksek lisans için çokça tercih edilmesindeki en önemli faktörlerden biri öğrencilere yükseköğrenim ve sonrasında verilen çalışma izinleridir. Kanada'da yükseköğrenimini tamamlayan bir uluslararası öğrenci 3 yıllık çalışma iznine hak kazanmaktadır. Bununla beraber isteyen uluslararası öğrenciler, bu 3 senelik çalışma süresinin ardından göçmenlik veya vatandaşlık için başvuru hakkını da kazanmaktadırlar.
*Dünyanın en önemli üniversite değerlendirme araştırması olarak kabul edilen Times Higher Education Rankings 2014'e göre, dünyanın en iyi 100 üniversitesinin 5'i Kanada'da bulunmaktadır. Ülkedeki üniversite sayısının 100'ü geçmediği ve adı geçen sıralamadaki en başarılı Türk üniversitesinin 199. sırada yer aldığı düşünülürse, ülkenin yüksek öğrenim kalitesi daha iyi anlaşılır. Times Higher Education Rankings 2014 için; bknz http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2013-14/world-ranking